საქართველოს პროსოპოგრაფია

ფაქტები

რეგისტრირებული ფაქტები82757

1919

ტიპი: ღონისძიება

1919 წლის 15 ოქტომბრიდან მარგალიტა გიგინეიშვილი, თანახმად მისი თხოვნისა, გაათავისუფლეს უფროსი ქალის თანამდებობიდან.

1919

ტიპი: ღონისძიება

1919 წლის 15 ოქტომბერს ოლივერ უორდროპი, გრანდი, მამუკა ორბელიანი, რობეკის ორი ოფიცერი და სომეხი პოლკოვნიკი ერევანში მატარებლით გაემგზავრნენ.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 14 ოქტომბრის გაზეთ „საქართველოს რესპუბლიკის“ ცნობით, სტატისტიკის განყოფილების გამგე მ. ნ. მანდელაშვილი სატარიფო პალატის სხდომაზე სიტყვით გამოვიდა მუშათა კლასის ცხოვრების გასაუმჯობესებლად საჭირო ზომების მიღების შესახებ.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 14 ოქტომბრის შუა რიცხვებში საქართველოს რესპუბლიკის თავმჯდომარემ, ნოე ჟორდანიამ ქუთაისში დაარსებული საზოგადოება „შევარდენისგან“ თანადგომის დეპეშა მიიღო. „შევარდენი“ მიზნად ისახავდა აღეზარდა „ჯანით საღი და სულით ძმური თაობა“.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 14 ოქტომბერს ჯავის უმაღლესი პირველდაწყებითი სასწავლებლის ხელმძღვანელებს მისწერეს, რომ თუ ჯავის სასწავლებელში მშობლიურ (ოსურ) ენაზე სწავლა შეუძლებელი იყო, მაშინ სახელმწიფო ენაზე უნდა ეწარმოებინათ სასწავლო პროცესი, რადგან სახელმწიფო ენა სავალდებულო იყო. ხელს აწერენ გიორგი ალმასხანის ძე ჭუმბურიძე და საქმისმწარმოებელი კონსტანტინე ილიას ძე აბაშიძე.

1919

ტიპი: პირადი ურთიერთობა

1919 წლის 14 ოქტომბერს ანდრო ივანეს ძე აბაშიძე საჩხერიდან თბილისის მეხუთე ვაჟთა გიმნაზიაში ჯიშკარიანს სწერდა, რომ ექიმი იაშვილის სანახავად ბათუმში მიდიოდა.

1919

ტიპი: განათლება

1919 წლის 14 ოქტომბერს ჭიათურის პირველდაწყებითი სასწავლებელის კურსდამთავრებული ანდრო ივანეს ძე აბაშიძე თბილისის ვაჟთა მეხუთე გიმნაზიის დირექტორს სამსახურს სთხოვს.

1919

ტიპი: თანამდებობა

1919 წლის 14 ოქტომბერს, ოზურგეთის ვაჟთა გიმნაზიის დირექტორი, ილია ფერაძე, უმაღლეს და საშუალო სასწავლებელთა მთავარგამგეს წერს, რომ თანახმაა გიორგი ანდრიაძე გადაიყვანონ ქუთაისის გიმნაზიაში. მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან სურდა საგნის მცოდნე და ენერგიული მასწავლებელი, ანდრიაძე, თავის გიმნაზიაში დარჩენილიყო ესმის მისი ოჯახური მდგომარეობა და ანგარიშს უწევს არსებულ ვითარებას. დარწმუნებულია, ქუთაისის გიმნაზიაში ანდრიაძის არ დამტკიცება გამოიწვევს მასწავლებლობის ასპარეზობიდან მის ჩამოშორებას და ერობის გამგეობაში შესვლას ქუთაისშივე, ეს კი სასარგებლო არ არის, ვინაიდან ანდრიაძე ენერგიული და საგნის მცოდნეა, მსგავსი მასწავლებლების დაკარგვა კი არ არის სასიამოვნო ფაქტი. სწორედ ამიტომ, მისი დამტკიცება ქუთაისის გიმნაზიაში ძალიან საჭიროა.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 14 ოქტომბერს ქალთა II გიმნაზიის დირექტორმა, გ. ახვლედიანმა უმაღლეს და საშუალო სასწავლებელთა მთავარგამგეს წარუდგინა ქართული ენისა და საქართველოს ისტორიის პროგრამები რუსული კლასებისთვის.

1919

ტიპი: ღონისძიება

1919 წლის 13 ოქტომბერს ქუთაისის ვაჟთა პირველი გიმნაზიის დირექტორმა ნიკოლოზ მირზიშვილმა უმაღლეს და საშუალო სასწავლებელთა მთავარგამგეს მისწერა, რომ ოზურგეთის გიმნაზიის დირექტორი მასწავლებელ ანდრიაძის წასვლის წინააღმდეგი არ იყო. იმავე შინაარსის დასაბუთებული მოხსენება ოზურგეთის გიმნაზიამ სამინისტროში გაგზავნა. მირზიშვილი ანდრიაძის ქუთაისის ვაჟთა პირველ გიმნაზიაში გადაყვანის დადასტურებას ითხოვდა. ხელს აწერენ: გიმნაზიის დირექტორი ნიკოლოზ მირზიშვილი და საქმისმწარმოებელი კალისტრატე ჭიჭინიძე.

1919

ტიპი: ღონისძიება

საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის – ევგენი გეგეჭკორის – 2 ოქტომბრის ნოტაში ნათქვამია, რომ საქართველოს მთავრობა შეშფოთებულია იმ სისხლისღვრით, რაც დენიკინის წინააღმდეგ აჯანყებულ დაღესტანსა და ყოფილი მთიელთა რესპუბლიკის მთელ ტერიტორიაზე ხდება და საერთაშორისო მისიებს სთხოვს ჩაერიონ მღელვარების გამომწვევი მიზეზების დიპლომატიური გზით გადაჭრაში, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მეზობლად მზარდი ანარქია საქართველოს დამოუკიდებლობასაც უქმნის საფრთხეს.

1919

ტიპი: ავტორობა

აჰმედ ცალიგოვის გაზეთის მოწინავე მიმართავს ამიერკავკასიის დამოუკიდებელ სახელმწიფოებს, რომ დროა საქართველო და აზერბაიჯანი დაპირებებიდან და დიპლომატიური მცდელობებიდან ნამდვილ საქმეზე გადავიდნენ და რეალური დახმარება გაუწიონ თავისუფლებისთვის სასტიკ ბრძოლაში ჩაბმულ ჩრდილოკავკასიელ მოძმეებს.

1919

ტიპი: ავტორობა

„ვოლნი გორეცის“ 1919 წლის N5-ში გრძელდება რუბრიკა „მთიელები რუსულ ლიტერატურაში“: ლ. კრემერი ამჯერად ლევ ტოლსტოის „კაზაკებს“ განიხილავს, მასში დახატულ ჩეჩენთა სახეებს „გენიალურ ესკიზებს“ უწოდებს. ავტორის აზრით, თუ პუშკინისა და ლერმონტოვის მთიელები ბაირონისა და ჰიუგოს რომანტიკულ გმირებს მოგვაგონებენ, ლ. ტოლსტოის რეალისტური კალმით გაცოცხლებული კავკასიელები ჩრდილოამერიკელ ინდიელებს უფრო ჰგვანან, ცეცხლითა და მახვილით მოსულ ევროპელ ვარიაგებს (ვიკინგებს) რომ ებრძოდნენ.

1919

ტიპი: ღონისძიება

„დობროარმიის“ სარდლობის განცხადებით, დაღესტნის აჯანყების დღეებში რკინიგზის ზოგიერთ მონაკვეთზე სამგზავრო მიმოსვლის თვენახევრიანი შეჩერება უკავშირდებოდა ჩრდილოეთიდან გენერალ პოკროვსკის საჯარისო ნაწილების გადაყვანას.

1919

ტიპი: ავტორობა

ალ. ტარკოევის ანალიზის თანახმად, დაღესტნის აჯანყების პირველ ეტაპზე მთიელები ერმანეთის მიყოლებით ათავისუფლებდნენ აულებს, დენიკინი კი სტრატეგიულ სარკინიგზო ხაზებსა და ეკონომიკურად მნიშვნელოვან პუნქტებს იცავდა და ამიტომ მთელ თავისუფალ ძალებს თავს უყრიდა ვლადიკავკაზში, გროზნოსა და პეტროვსკში.

1919

ტიპი: ავტორობა

ალ. ტარკოევის თქმით, აგვისტოში დაღესტანში დაწყებული აჯანყების ცეცხლი ნელ-ნელა ედება ჩრდილო კავკასიის ტერიტორიას: ფრონტის ხაზი ახლა სუნჯასთან გადის, გროზნოსთან ახლოს, დენიკინი ახალ-ახალ მობილიზაციას აცხადებს.

1919

ტიპი: ღონისძიება

საქართველოს მმართველი პარტიის გაზეთები – ქართული „ერთობა“ და რუსულენოვანი „ბორბა“ („Борьба“) – სოლიდარობას უცხადებენ თავისუფლებისთვის მებრძოლ ჩრდილოკავკასიელ მთიელებს, გმობენ დენიკინისა და მისი გენერლების – ხალილოვისა და ერდელის – სისხლიან პოლიტიკას.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 13 ოქტომბრის გაზეთ „ვოლნი გორეცში“ აჰმედ ცალიკოვი უკმაყოფილებას გამოთქვამს იმის გამო, რომ დამოუკიდებლობისთვის მებრძოლ ჩრდილოკავკასიელ მთიელებს არა აქვთ ამიერკავკასიის ორი რესპუბლიკის, საქართველოსა და აზერბაიჯანის რეალური მხარდაჭერა.

1919

ტიპი: ავტორობა

აჰმედ ცალიგოვი იხსენებს ისტორიის მაგალითებს, როცა კავკასიის დიდ იმამთა – ჰამზათის, ყაზი-მოლასა და შამილის ეპოქაში თავისუფლებისათვის მებრძოლ მთიელთა რიგებში ზოგჯერ უცხოელთა რაზმებიც მონაწილეობდნენ და გული სწყდება, რომ დღევანდელ აჯანყებულთა მხარდამხარ არ ჩანან ქართველი და აზერბაიჯანელი ლეგიონერები.

1919

ტიპი: ავტორობა

აჰ. ცალიგოვისთვის განსაკუთრებით გაუგებარია დაღესტნის აჯანყების მიმართ აზერბაიჯანის გულგრილობა, რადგან, თბილისისგან განსხვავებით, ბაქო ძალიან ახლოსაა საომარ მოქმედებათა შუაგულთან, თანაც ათასგვარი ძაფი აკავშირებს მთიელებთან.

1919

ტიპი: ავტორობა

1919 წლის 13 ოქტომბრუს გაზეთ „ვოლნი გორეცის“ ცნობით, გ. კალინსკის მიაჩნდა, რომ „დობროარმიის“ ხელისუფლების რვათვიანი ბატონობის პირობებში ჩრდილოკავკასიელებს ის უფლებებიც ჩამოართვეს, რომლებიც მეფის რუსეთში ნიკოლოზ რომანოვის დროს ჰქონდათ.

1919

ტიპი: ღონისძიება

გ. კალინსკი ეხმიანება ს. დ. საზონოვის – ადმირალ კოლჩაკისა და გენერალ დენიკინის საგანგებო ელჩის – მოხსენებას პარიზში და აღნიშნავს, რომ „დობროარმიის“ წარგზავნილი მოკავშირეებთან მაშინ იწონებს თავს ხალხთა თვითგამორკვევის უფლებების პროექტებით, როცა დაღესტანში დამატებითი ძალები იგზავნება აჯანყების სისხლში ჩასახშობად.

1919

ტიპი: ღონისძიება

პარიზში სერგეი საზონოვის მიერ დეკლარირებული რადიკალური დეცენტრალიზაციის პრინციპი, რომელიც ახალი რუსეთის მშენებლობას უნდა დასდებოდა საფუძვლად, ძირეულად ეწინააღმდეგებოდა „დობროარმიის“ ხელისუფლების რეალურ პოლიტიკას.

1919

ტიპი: ავტორობა

გ. კალინსკის დაღესტანში დაწყებული აჯანყების მიზეზად ის უსამართლობა მიაჩნია, რომლითაც ჩრდილოკავკასიელთა მთელ მხარეებს მართავენ ლიახოვისა და ერდელის მამასახლისები და საკუთარი ხალხის მოღალატე გენერლები – ხალილოვები, მალსაგოვები, ხაბაევები.

1919

ტიპი: ღონისძიება

სექტემბრის ბოლოს მდ. არღუნის ნაპირზე, ბერდაქელთან, აჯანყებულ ჩეჩენთა და უზუნ-ჰაჯის შარიათის მეომრებთან შეტაკებისას დამარცხდა „დობროარმიის“ ნაკრები ძალები გენერალ პოკროვსკის ჯარის მონაწილეობით.