საქართველოს პროსოპოგრაფია

ფაქტები

რეგისტრირებული ფაქტები81218

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 24 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ თბილისის საოსტატო ინსტიტუტთან ერთად არსებობდა საქალაქო სასწავლებელი, რომელშიც ქართული ენის სწავლა დაუვალებიათ ინსტიტუტის მოსწავლეთათვის, რომელთაც ქართული ენა არ უსწავლიათ, ამიტომ თავად ინსტიტუტის მოსწავლეები გაკვირვებულები იყვნენ თუ როგორ შეძლებდნენ ქართული ენის ბავშვებისთვის სწავლებას, როცა თავად არ იცოდნენ ის. ხელმძღვანელობის პასუხი იყო, რომ ქართველებს, საქართველოში დაბადებულ და გაზრდილ ბავშვებს როგორ არ შეეძლოთ ესწავლებინათ ქართული ენა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 24 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ ქალაქის მთავრობამ ჩამოაყალიბა კომისია, რომელსაც ქალაქის გაჯანსაღებაზე უნდა ეზრუნა, იქნებოდა ეს სასმელი წყლის სუფთა სახით მიწოდება მოსახლეობისთვის თუ სხვა რამ, რადგან ადამიანები ადრეულ ასაკში უცაბედად იხოცებოდნენ და ამის ერთ-ერთი მიზეზი მდინარე მტკვარი იყო, რომელიც სასმელ წყლად გამოიყენებოდა და დაბინძურებული იყო სხვადასხვა სახის ნარჩენებით.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 24 მარტის გაზეთ „ივერიის“ ცნობით ექიმმა სოკოლოვმა კავკასიის საექიმო საზოგადოებას განუცხადა, რომ 1875 წელს 100 გარდაცვლილ ადამიანში 40 ადამიანი გარემოდან მიღებული ინტოქსიკაციით გარდაიცვალა, ამის ერთ-ერთი მიზეზი ქალაქში არსებული ბუნებრივი პირობები იყო და მათ შორის უპირველესი მდინარე მტკვარი გახდა, რომლის უსუფთაობისა და ჯანმრთელობისთვის საშიში ნივთიერებების არსებობის გამოც არაერთი ადამიანი დაავადდა და გარდაიცვალა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 24 მარტის გაზეთი „ივერია“ იუწყება, რომ, ექიმ ზელინსკის განცხადებით, 1876 წელს თბილისში 2000-ზე მეტი ადამიანი გარდაიცვალა, მიზეზი გახდა ქალაქის დაბინძურებული გარემო – ჰაერი, წყალი და მიწა, რომლის გაჯანსაღებაზეც მთავრობა არ ზრუნავდა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 24 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის სტატია „ჩვენის ქალაქის ჯანმრთელობის საქმე“ გამოქვეყნდა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა 1876 წლის ერთი დღის ცხოვრებისეული ისტორიის მესამე ნაწილი. ეს იყო დიალოგი, რომელიც ავტორსა და შუახნის ქალს შორის გაიმართა. ისტორიის სათაურია „ქუჩის კარებში შუახნის დედაკაცი ზის, წინდასა ქსოვს“.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ დაიბეჭდა ალექსანდრე ჭავჭავაძის ორი ლექსი.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა მოკლე და ბევრი ინფორმაციით დატვირთული ისტორია გერმანიის სახელმწიფოს შესახებ, რომლის მთავარი მიზანი საზოგადოებისთვის გერმანიის სახელმწიფოს შესახებ ზოგადი ცნობებისა და ასევე მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მიწოდება იყო.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 17 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ დაიბეჭდა განცხადება, რომ იყიდებოდა ნიკოლოზ ბარათაშვილის ლექსები, ქართული ანდაზები, შექსპირის „მეფე ლირი“ და ზურაბ ნაზარის ძე ანტონოვის თზულებანი შემდეგ მისამართებზე: თბილისში, გრიქუროვისა და ვართანოვის წიგნის მაღაზიებში და „ივერიის“ რედაქციაში; ქუთაისში, ანტონ ლორთქიფანიძის ბიბლიოთეკაში; გორში, ფარნაოზ ნათიევისას და ახალციხეში ალექსეევ-მესხიევისას.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია გლეხისა და ბატონის ურთიერთდამოკიდებულებისა და ვალდებულების შესახებ. ასევე ვიგებთ, თუ რა ხერხით ცდილობდა გლეხი საბოლოო შესყიდვით მიეღო სახლი ბატონისგან, თუ როგორ ინაწილებდნენ ისინი მოსავალს და რა დახმარებას უწევდა სახელმწიფო და ბანკი გლეხს ადგილ-მამულის შეძენაში. საბოლოოდ საქართველოში ბატონ-ყმობის გაუქმებას მოჰყვა სასოფლო მმართველობის ახალი წესდებულება.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 17 მარტის გაზეთი „ივერია“ იუწყება, რომ გაზეთ „კავკასიის“ 46-ე ნომერში დაიბეჭდა კავკასიაში ქრისტიანობის აღმდგენელი საზოგადოების სასწავლებლის ინსპექტორ ლიხაჩოვის განცხადება, რომ მას ქართული ენის სწავლებისთვის არავითარი დაბრკოლება არ შეუქმნია, პირიქით, იანვარში სასწავლებლებისთვის ქართული სახარება და „დედა ენა“ გაუგზავნია, თუმცა საპირისპიროს აცხადებს სახალხო სასწავლებელთან დაახლოებული პირი, რომ სასწავლებელში სტუმრობის დროს ლიხაჩოვმა მასწავლებლებს განუცხადა: „დაანებეთ თავი თქვენს ენას, ჯანდაბას, დაიკარგოსო“, რაც შეეხება „დედა ენისა“ და სახარების გაგზავნას, მართალი იყო, თუმცა სასწავლებელში სადაც ორასამდე ქართველი ბავშვი სწავლობდა ათიოდე ეგზემპლარის გაგზავნა რა შედეგს გამოღებდა.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ პეტერბურგის ბირჟის გოფ-მაკლერის სქემის მიხედვით, ქუთაისის საადგილმამულო ბანკის გირავნობის ფურცელი 1-ლი თებერვლიდან გამოჩნდა ბირჟაზე გასაყიდად.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა გაზეთ „კავკაზში“ მთავრობის განკარგულებით დაბეჭდილი განცხადება, რომ სახასო მარილის ფასი ამიერკავკასიის მოსახლეობისთვის იყო: მარილის ქვა – ფუთი 3 შაური, მარილის ფხვნილი – ფუთი 8 კაპიკი.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა, რომ მთავრობამ თბილისის მაზრის ორად გაყოფა გადაწყვიტა. ყაზახ-ბორჩალოსგან ერთი დამოუკიდებელი მაზრა შეიქმნებოდა, რომელსაც ცალკე მაზრის უფროსი და გამგე ეყოლებოდა. რადგან თბილისის მაზრა ძალიან დიდი იყო და ერთი ადამიანი ვერ ახერხებდა ყველა მაზრაზე ეზრუნა, ეს გადაწყვეტილება ძალზედ დროული იყო.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია, რომლის თანახმად მთავრობამ თბილისში ახალი თეატრის აშენება გადაწყვიტა, რის გამოც არსებული საზაფხულო თეატრი უმოქმედოდ დარჩებოდა, რაც მოსახლეობის ნაწილის გულისტკივილს გამოიწვევდა. ასევე წარმოდგენილია რედაქციის აზრი, რომ საზოგადოებას მწიგნობრობა ცხოვრებას ყურით „აყურებინებს“, თეატრი კი თვალით, ამიტომ სასურველი იქნებოდა ვინმეს ეშუამდგომლა მთავრობასთან და „საზაფხულო თეატრი“ ქართულ-სომხური წარმოდგენებისთვის დაეთმოთ.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 17 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ გამოქვეყნდა გაზეთ „დროებაში“ დაბეჭდილი სტატია, რომლის ავტორი „კახის სასწავლებლის“ ხელმძღვანელი როსტომაშვილი იყო. მისი თქმით, ეს სასწავლებელი 8 წელია ფუნქციონირებდა, ამ ხნის განმავლობაში მათ წელიწადში 80-მდე ბავშვი უნდა აღეზარდათ, თუმცა სულ თხუთმეტიოდე ბავშვის აღზრდა მოახერხეს, ისიც არასაფუძვლიანად. მიუხედავად იმისა, რომ დაწესებულება ყოველმხრივ გამართული იყო ბავშვები ვერ ახერხებდნენ მიეღოთ საჭირო ცოდნა და ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ქართული ენის სწავლების გაუქმება გახლდათ.

1877

ტიპი: გარდაცვალება

1877 წლის 16 მარტს საზანოს მაცხოვრის ფერისცვალების (ალავიძეების) ეკლესიის მღვდელი გიორგი დავითის ძე მაცაბერიძე გარდაიცვალა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 12 მარტს თბილისის სათავადაზნაურო ბანკის ზედამხედველმა კომიტეტმა ილია ჭავჭავაძესთან ერთად ბანკის წლიური ანგარიში დაამტკიცა.

1877

ტიპი: გარდაცვალება

1877 წლის 12 მარტს სოფ. გეგუთის წმ. გიორგის ეკლესიის მღვდელი მიხეილ იესეს ძე კაპეტივაძე გარდაიცვალა.

1877

ტიპი: ღონისძიება

1877 წლის 11 მარტს მარი ბროსემ ილია ჭავჭავაძის „კაცია-ადამიანის?!“ ფრანგულად თარგმნა დაამთავრა.

1877

ტიპი: თანამდებობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ იუწყება, რომ კავკასიის სასოფლო მეურნეობის საზოგადოების ხელმძღვანელობა გადადგა და ახალ პრეზიდენტად დიმიტრი ჯორჯაძე აირჩიეს, მდივნად კი – ხატისოვი.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ იუწყება, რომ სამზრუნველო საბჭოს წევრთა გადაწყვეტილებით სასწავლებლებში დამხმარე წიგნად დანიშნეს საყმაწვილო წიგნი „დედა ენა“ შედგენილი იაკობ გოგებაშვილის მიერ. ეს გადაწყვეტილება ნათლად მიანიშნებს იმაზე, რომ სამზრუნველო საბჭოს წევრებზე ზეგავლენა ვეღარ მოახდინეს იმ პირებმა, რომლებიც ხელს უშლიდნენ ადგილობრივ ენაზე წარმართულიყო სწავლა სასწავლებლებში.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა სტატია გლეხსა და ბატონს შორის ურთიერთვალდებულებაზე, რომლის თანახმად საქართველოში გლეხს, რომელიც ბატონისგან სახნავ-სათესად მიწას აიღებს და დაამუშავებს ვალდებულება აკისრია, რომ აღებული მოსავალი ბატონს გაუნაწილოს. ბატონი ვალდებულია გლეხს გაუწიოს საჭირო დახმარება, იქნება ეს სამუშაო იარაღები, დასათესი მარცვლეული, თანხა თუ სხვა რამ, რომ ორივე მათგანმა მიიღოს მონაწილეობა მოსავლის მოყვანაში. ასევე, წარმოდგენილია იტალიისა და საფრანგეთის მაგალითები, თუ როგორი სახის ხელშეკრულებას დებს ბატონი და გლეხი და რა მოვალეობა აკისრიათ თითოეულ მათგანს.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტს გაზეთ „ივერიაში“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით დაიბეჭდა 1876 წლის ერთი დღის ცხოვრებისეული ისტორიის მეორე ნაწილი სათაურით „აღმწერელი შემოდის არც თუ ვაჭართან, არც თუ ჩინოვნიკთან“. ისტორიის ავტორის ფსევდონიმია „ანჩისხატისუბნელი“.

1877

ტიპი: ავტორობა

1877 წლის 10 მარტის გაზეთი „ივერია“ ილია ჭავჭავაძის რედაქტორობით იუწყება, რომ თბილისის პედაგოგიურ ინსტიტუტთან არსებობდა ოთხკლასიანი სასწავლებელი, რომელიც 4 წელია ფუნქციონირებდა. მთავრობის დადგენილებით ყველა სასწავლებელში ადგილობრივ ენაზე უნდა ესწავლათ ბავშვებს, აღნიშნულ სასწავლებელში კი მეოთხე წელს დაიწყეს ქართული ენის სწავლება, ისიც ისეთმა პედაგოგებმა, რომლებმაც გამართულად თავად არ იცოდნენ ქართული ენა და ეს თავისთავად ცუდად აისახებოდა მომავალი თაობის განვითარებაზე და ცოდნაზე.